Tag: noun

системаи офтобӣ

системаи офтобӣ: solar system

Зӯҳра яке аз сайёраҳои системаи офтобӣ мебошад.
Venus is one of the planets of the solar system.
Муштарӣ панҷумин сайёра аз Офтоб буда яке аз сайёраҳои системаи офтобист.
Jupiter being the fifth planet from the sun is one of the planets of the solar system.
Bonus:
See the Tajik names for the planets in the solar system here: Word of the Day: planet
To make the noun офтоб (sun) into an adjective you add the suffix ӣ. Офтобӣ can mean sunny or solar depending on the context.
рӯзи офтобӣ: sunny day
мавизи офтобӣ: sun raisins (we would say sun-dried raisins in English)
батареяи офтобӣ: solar battery
айнаки офтобӣ: sunglasses

сайёра

сайёра: planet

Сайёраи нӯҳум Плутон соли 1930 кашф карданд.
They discovered the ninth planet, Pluto, in the year 1930.
Замин дар Системаи Офтобӣ ягона сайёраест, ки дар он ҳаёт вуҷуд дорад.
Earth is the only planet in the Solar System on which life exists.
Bonus:
The names of the planets in Tajik are Уторид (Mercury), Зуҳра (Venus), Замин (Earth), Миррих (Mars), Муштарӣ (Jupiter), Зуҳал (Saturn), Уран (Uranus), Нептун (Neptune), Плутон (Pluto).
сайёрашинос: astronomer
сайёрашиносӣ: astronomy
Here is a short (less than 3 minutes) video in Tajik about Elon Musk’s plans to take people to Mars: Билет ба Миррих 100 ҳазор доллар.

оҳан

оҳан: iron

Оҳан металли сафеди нуқраранг аст.
Iron is a white silvery metal.
Оҳангар, оҳанро кӯфта, наъл сохт.
The blacksmith (iron smith) beat the iron and made a horseshoe.
Bonus:
оҳангар: blacksmith
роҳи оҳан: railroad
асри оҳан: Iron Age
оҳандил: 1. cruel, hardhearted 2. brave
оҳанин: iron (adj) as in дили оҳанин, iron heart

истиқлолият

истиқлолият: independence

Шуморо бо Рӯзи Истиқлолият самимона шодбош мегӯям.
I sincerely congratulate you on Independence Day.
9 сентябри соли 1991 Тоҷикистон аз собиқ СССР истиқлолияти худро ба даст овард.
On 9th September 1991 Tajikistan gained its independence from the former USSR.
Bonus:
Notice the same three root consonants (с,т,қ) in this related word –
мустақил: independent, autonomous

нерӯгоҳ

нерӯгоҳ: power plant

Нерӯгоҳи Роғун шаш турбинаи 600 мегаватӣ хоҳад дошт.
The Rogun power plant will have six 600 megawatt turbines.
Нерӯгоҳи барқи обии Роғун нӯҳумин нерӯгоҳ дар рӯдхонаи Вахш мебошад.
The Rogun hydroelectric power plant is the ninth power plant in the Vaksh river.
Bonus:
нерӯ: power
Нерӯгоҳи барқи обӣ (hydroelectric power plant) is often abbreviated НБО.

зиндагӣ

зиндагӣ: life

Зиндагӣ кутоҳ аст!
Life is short!
Асоси зиндагӣ ва хушбахтии мо модар аст.
The foundation of our life and our happiness is (our) mother.
Bonus:
Synonyms: ҳаёт, умр, ҳастӣ
To turn зиндагӣ into a verb add кардан, to do.
зиндагӣ кардан: to live, to do life
See examples of зиндагӣ кардан here: зиндагӣ кардан

пистазор

пистазор: pistachio orchard

Пас аз чор соат мо ба пистазор расидем.
We arrived at the pistachio orchard after four hours.
Дар кӯҳҳои мо пистазор бисёр аст.
In our mountains there are many pistachio orchards.
Bonus:
Писта means both pistachio and pistachio tree.
The suffix -зор means “place of”. Some other words with the suffix -зор –
алафзор: field, pasture (алаф: grass)
ангурзор, токзор: vineyard (ангур: grape, ток: vine)
хорзор: a place with lots of thorn bushes (хор: thorn)
гулзор: flower garden, a place where lots of flowers grow (гул: flower)

гулмоҳӣ

гулмоҳӣ: trout

Як гулмоҳӣ аз 2 то 5 кг вазн дорад.
One trout has a weight of from 2 to 5 kilos.
Аз ҳама зебо гулмоҳии зарди тиллоранг аст.
The most beautiful of them all is the golden yellow trout.
Bonus:
If you know the translations of any other kinds of fish feel free to write them in the comments section.
Definition from the Tajik dictionary: моҳии на он қадар калон, ки дар рӯи баданаш холҳои сурху сиёҳтоб дорад ва гӯшташ хеле болаззат аст; холмоҳӣ.

пойтахт

пойтахт: capital

Душанбе калонтарин шаҳр ва пойтахти Ҷумҳурии Тоҷикистон аст.
Dushanbe is the biggest city and the capital of the Republic of Tajikistan.
Рим пойтахт ва маркази маъмурии Итолиё мебошад.
Rome is the capital and administrative centre of Italy.
Bonus:
Tajik Dictionary definition:
пойтахт: 1. марказ; ҷои нишасти роҳбарияти давлат. 2. шаҳре, ки маркази мамлакату давлат интихоб шудааст.

тамокукаш

тамокукаш: smoker

Бештар аз ҳама Чин, 320 миллион нафар тамокукаш доштааст.
More than all, China has 320 million smokers.
Маълум аст, ки одамони тамокукаш нисбатан ба дигарон 6-10 маротиба зиёдтар ба бемории саратони шуш дучор мешаванд.
It is clear that smokers are 6-10 times more likely than others to get lung cancer.
Bonus:
тамоку кашидан: to smoke
тамокуро партофтан: to give up smoking