Tag: science

оҳан

оҳан: iron

Оҳан металли сафеди нуқраранг аст.
Iron is a white silvery metal.
Оҳангар, оҳанро кӯфта, наъл сохт.
The blacksmith (iron smith) beat the iron and made a horseshoe.
Bonus:
оҳангар: blacksmith
роҳи оҳан: railroad
асри оҳан: Iron Age
оҳандил: 1. cruel, hardhearted 2. brave
оҳанин: iron (adj) as in дили оҳанин, iron heart

нерӯгоҳ

нерӯгоҳ: power plant

Нерӯгоҳи Роғун шаш турбинаи 600 мегаватӣ хоҳад дошт.
The Rogun power plant will have six 600 megawatt turbines.
Нерӯгоҳи барқи обии Роғун нӯҳумин нерӯгоҳ дар рӯдхонаи Вахш мебошад.
The Rogun hydroelectric power plant is the ninth power plant in the Vaksh river.
Bonus:
нерӯ: power
Нерӯгоҳи барқи обӣ (hydroelectric power plant) is often abbreviated НБО.

иқлим

иқлим: climate

Одатан иқлими тобистонаи Тоҷикистон гарм ва хушк аст.
Usually the summer climate of Tajikistan is warm and dry.
Иқлими Тоҷикистон барои чорводорӣ, зироатпарварӣ хеле мусоид аст.
The climate of Tajikistan is very favourable for raising livestock and growing crops.
Bonus:
тағйири иқлим: climate change
иқлимшинос: climatologist

нимкура

нимкура: hemisphere

Фасли тобистон дар Нимкураи Шимолӣ аз 21 июн то 21 сентябр, дар Нимкураи Ҷанубӣ аз 21 декабр то 20 март давом мекунад.
Summer in the northern hemisphere lasts from 21st of June to 21st of September, and in the southern hemisphere from 21st of December to 20th of March.
Bonus:
ним (half) + кура (sphere) = нимкура
This word can also be used to refer to the left and right half of the brain – нимкураи чап and нимкураи рост.

ситора

ситора: star

Осмон пур аз ситора аст.
The sky is full of stars.
Офтоб яке аз миллиардҳо ситораҳое, ки галактикаи Роҳи Каҳкашонро ташкил медиҳад.
The sun is one of the billions of stars that make up the Milky Way galaxy.

Bonus: 
The word “ситора” can also be used for someone famous, as in a music star or a film star.
The Tajik word for “astronomer” is “ситорашинос”, or one who knows the stars. Likewise, “astronomy” is “ситорашиносӣ”, or knowing the stars.

гузаранда

гузаранда: contagious, infectious

Илми тиб касалиҳоро ба ду навъ ҷудо мекунад: касалиҳои гузаранда ва касалиҳои нагузаранда.
Medical science divides illnesses into two types: infectious diseases and non-infectious diseases.

Bonus: 
Ask a friend to give you examples of infectious diseases and non-infectious diseases.
In English we can describe other things as being contagious, for example, laughter. In Tajik, can something other than a disease be contagious?