Tag: compound word

шохоб

шохоб: tributary

Вахш бузургтарин шохоби дарёи Ому аст.
The Vakhsh is the biggest tributary of the Amu Darya river.
Нили Сафед дар наздикии шаҳри Хартум бо шохоби калонтарин – Нили Кабуд – пайваст мегардад.
The White Nile joins with its largest tributary, the Blue Nile, near Khartoum.

Bonus:
Other water words:
дарё: river
ҳавзаи дарё: river basin
дарёча: stream
уқёнус: ocean
баҳр: sea
кӯл: lake
шаршара: waterfall
пирях: glacier

сарзамин

сарзамин: land, territory

Се солу шаш моҳ дар сарзамин борон набуд.
There was no rain on the land for three years and six months.
Тоҷикистон сарзамини кӯҳсор аст.
Tajikistan is a mountainous land.

Bonus:
Synonyms: мамлакат, кишвар

сарзамини бегона: foreign land
сарзамини бостонӣ: ancient land
сарзамини тоҷикон: land of the Tajik people

осорхона

осорхона: museum

Шумо осорхонаро дидаед?
Have you seen the museum?
Ню-Йорк дорои чандин театру осорхонаҳои таърихию фарҳангӣ мебошад.
New York has several theatres and museums of history and culture.

Bonus:
Synonym: музей

осорхонаи таърихӣ: history museum
осорхонаи фарҳангӣ: cultural museum
осорхонаи миллии Тоҷикистон: national museum of Tajikistan
осорхонаи миллии бостоншиносӣ: national museum of archaeology

In the second sentence, notice that the word театр doesn’t have the plural ending. In Tajik, when you have a list of plurals the plural ending (ҳо) only has to be on the last item in the list.

фурудгоҳ

фурудгоҳ: airport

Аз фурудгоҳ ба хонаи падарам омадем.
We came from the airport to my father’s house.
Фурудгоҳи «Отатурк»-и шаҳри Истамбули Туркия аз 31 октябри соли равон қабули мусофиронро қатъ мекунад.
From 31st of October of the current year, Ataturk airport in the city of Istanbul, Turkey, will stop the receiving of travelers.

Bonus:
In Tajikistan many people still use the Russian word for airport, аэропорт, instead of the Tajik word. It is good to know both.

You can read more about the closing of Ataturk airport here, Фурудгоҳи «Отатурк», where you can also find today’s second sentence.

ҳавопаймо

ҳавопаймо: aeroplane, plane

Ҳавопаймо бо шасту панҷ мусофир ба шаҳри Тошканд расид.
The plane arrived in Tashkent with sixty-five passengers.
Ҳавопаймо аз болои уқёнуси Атлантик парвоз мекунад.
The aeroplane will fly over the Atlantic ocean.

Bonus:
Synonym: тайёра

In Tajikistan many people still use the Russian word for aeroplane, самолёт, instead of the Tajik word.

ҳавопаймоӣ: flight, flying
мактаби ҳавопаймоӣ: flight school

курашакл

курашакл: spherical, round

Замин ва дигар сайёраҳои системаи Офтоб курашакл мебошанд.
Earth and the other planets of the solar system are spherical.
Колумб фикр мекард, ки азбаски Замин курашакл аст, агар ба воситаи уқёнуси Атлантик ба ғарб ҳаракат кунад, дар шарқ ба соҳилҳои Осиё хоҳад расид.
Columbus thought that since the world is round, if he set out west by way of the Atlantic Ocean he would arrive in the east on the shores of Asia.

Bonus:
кура: sphere
шакл: shape

Other compound words can be formed with шакл. Here are a couple of examples.
бодомшакл: almond-shaped
ситорашакл: star-shaped

Here is a short (4 minute) video asking whether the earth is round or flat. The Tajik is clear and not too difficult to understand. Замини мо курашакл нест?!

якдигар

якдигар: one another

Якдигарро бо муҳаббати бародарӣ дӯст доред.
Love one another with a brotherly love.
Агар ба харита назар андозем, ба осонӣ мефаҳмем, ки ҳамаи уқёнусҳо бо якдигар пайваст мебошанд.
If we we look at a map, we can easily see that all oceans are connected to one another.

Bonus:
якдигарӣ: for one another; mutual
муҳаббатӣ якдигарӣ: mutual love, love for one another
якдигарфаҳмӣ: mutual agreement and understanding
паси якдигар омадан: to come one after another (one by one)
нисбат ба якдигар: compared to one another
аҳволи якдигарро пурсидан: to ask about each other (when greeting)
ба якдигар нигоҳ кардан: to look at one another

тағйирёбанда

тағйирёбанда: changeable

Самт ва суръати бод тағйирёбанда аст.
The direction and the speed of the wind is changeable.
Обу ҳавои Тоҷикистон махсусан дар баҳорон тағйирёбанда аст.
The weather of Tajikistan is changeable especially in the spring.

Bonus:
Synonym: дигаргуншаванда
Antonym: тағйирнаёбанда (unchangeable, immutable)

тағйир: change
ёбанда – from the verb ёфтан, to find

тағйир ёфтан: to change

пиряк

пиряк: glacier

Пиряхи аз ҳама калони Тоҷикистон пиряхи Федченко мебошад.
The largest glacier in Tajikistan is the Fedchenko glacier.
Пиряхҳо ба ду гурӯҳи калон ҷудо мекунанд: пиряхҳои кӯҳӣ ва рӯизаминӣ.
Glaciers are divided into two large groups: alpine and continental glaciers.

Bonus:
пирях = пир (old) + ях (ice)

You can read more about the Fedchenko glacier on Tajik wikipedia: Пиряхи Федченко

See other Word of the Day geography words here: Word a Day – Tag: geography

калонҷусса

калонҷусса: large-bodied

Фил ҳайвони калонҷусса аст.
An elephant is a large-bodied animal.
Гӯсфанди ҳисорӣ нисбат ба дигар гӯсфандон калонҷусса мебошад.
Hissar sheep are large-bodied compared to other sheep.

Bonus:
Opposite – хурдҷусса: small-bodied
Synonym: бузургҷусса

ҷусса: body
калон: big, large