осмон

осмон: sky

Чашмонаш ба монанди осмони соф каб-кабуд  буданд.
Her eyes were bright blue like the clear sky.
Борон монда, осмон оҳиста-оҳиста равшан шуд.
The rain stopped, and the sky slowly became bright.

Bonus:
осмонранг: sky-blue colour
осмонӣ: of the sky, celestial
ҷирми осмонӣ: celestial body (planet, for example)
осмони соф: clear sky
осмонбӯс: very high (mountains, for example)

осмон баланд, замин сахт: the sky is high, the ground is hard (said when you are in a difficult situation that has no easy solution)

ҳарорат

ҳарорат: temperature

Дар шаҳри Душанбе ҳарорат  шабона +1 ва рӯзона +15  дараҷа гарм мешавад.
In the city of Dushanbe the night temperature will reach 1 degree and the day temperature will reach 15 degrees.
Дар вақти хоби зимистона дар ширхӯрон ҳарорати бадан паст ва тапиши дил суст мешавад.
During hibernation in mammals the body temperature gets lower and the heart beat gets weaker.

Bonus:
The Russian word for temperature, температура, is still commonly used among Tajik speakers in Tajikistan.

ҳароратсанҷ: thermometer

Learn more weather words by clicking the “weather” tag, or by reading the weather forecast.
You can also learn weather words at Memrise – Tajik: Weather. (You have to sign up to use Memrise, but it is free.)

обу ҳаво

обу ҳаво: weather

Баъзан дар як шабонарӯз обу ҳаво якчанд маротиба тағйир меёбад.
Sometimes the weather changes several times in one day.
Ҳар рӯз аз радио ва телевизион дар бораи обу ҳаво хабар мешунавед.
Every day on the radio and television you hear news about the weather.

Bonus:
об: water
ҳаво: air, atmosphere

Learn more weather words here: TalkTajikToday – tag:weather, or by reading the weather forecast.
You can also learn weather words at Memrise – Tajik: Weather. (You have to sign up to use Memrise, but it is free.)

туман

туман: fog

Дар Тоҷикистон дар фасли зимистон ва аввали баҳор бештар дар водиҳо туман пайдо мешавад.
In Tajikistan in the season of winter and the beginning of spring fog appears mostly in the valleys.
Туман дар вақти хунук будани сатҳи Замин ба вуҷуд меояд.
Fog appears when the surface of the earth is cold.

Bonus:
Пайдо шудан and ба вуҷуд омадан are synonyms.

To see more weather words from Word a Day click on the weather tag on the side of this page.

You can also learn weather words at Memrise – Tajik: Weather. (You have to sign up to use Memrise, but it is free.)

пиряк

пиряк: glacier

Пиряхи аз ҳама калони Тоҷикистон пиряхи Федченко мебошад.
The largest glacier in Tajikistan is the Fedchenko glacier.
Пиряхҳо ба ду гурӯҳи калон ҷудо мекунанд: пиряхҳои кӯҳӣ ва рӯизаминӣ.
Glaciers are divided into two large groups: alpine and continental glaciers.

Bonus:
пирях = пир (old) + ях (ice)

You can read more about the Fedchenko glacier on Tajik wikipedia: Пиряхи Федченко

See other Word of the Day geography words here: Word a Day – Tag: geography

барф

барф: snow

Дар Замин об дар шакли моеъ, барф ва ях дучор мешавад.
On earth water is found in the form of liquid, snow and ice.
Дарёҳои Осиёи Миёна, аз ҷумла Тоҷикистон оби худро асосан аз барф мегиранд.
The rivers of Central Asia, including Tajikistan get their water mostly from snow.

Bonus:
барфи тар: wet snow
барф барин сафед: white as snow

Add the suffix ӣ to make this word an adjective.
барфӣ: snow (adj.), of snow
одамӣ барфӣ: snowman

Learn more weather words here: TalkTajikToday – tag:weather, or by reading the weather forecast.

салқин

салқин: cool

Бегоҳ ҳаво салқин мешавад ва дар водиҳо боди кӯҳӣ мевазад.
In the evening the weather is cool and in the valleys a mountain wind blows.
Саҳарии барвақт, пеш аз баромадани Офтоб ҳаво одатан салқин ва беабр аст.
In the early morning, before the sun comes up, the weather is usually cool and cloudless.

Bonus:
Synonym: серун

салқинӣ: coolness (noun)
салқин шудан: to become cool

Find other weather related words here: tag:weather

бод

бод: wind

Агар бод аз шарқ вазад, онро боди шарқӣ мегӯянд.
If the wind blows from the east they call it an eastern wind.
Дар қисми ҷанубии Тоқикистон боди гарм аз биёбонҳои Туркманистон вазида, чанги бисёр меорад.
In the southern part of Tajikistan warm wind blows from the deserts of Turkmenistan bringing lots of dust.

Bonus:
Synonym: шамол

боди афғонӣ: Afghan winds

бодбарак: kite
бодбезак: fan
бодбон: sail

беабр

беабр: cloudless

Осмон беабр, кабуд ва ҳаво софу серун буд.
The sky was cloudless, blue and the weather was clear and mild.
Обу ҳавои абрноку серборон дар зимистон, обу ҳавои хушку беабр дар тобистон бештар аст.
Mostly the weather is cloudy and rainy in winter, and the weather is dry and cloudless in summer.

Bonus:
Opposite: абрнок (cloudy)

The prefix бе means without. The translations of many Tajik words beginning with бе end with less in English.
бешубҳа: doubtless
беҳисоб: countless
бедил: heartless
бемӯй: hairless
беқонун: lawless
беранг: colourless

хунук

хунук: cold

Фасли зимистон хунук аст.
The season of winter is cold. (Winter is cold.)
Онҳо бо ангишт оташ афрӯхта буданд, чунки ҳаво хунук буд, ва гирди он истода, худро гарм мекарданд.
They lit a coal fire because the weather was cold, and they stood around it and warmed themselves.

Bonus:
Synonym: сард
Opposite – гарм: hot

хунук хӯрдан: to feel cold
хунукӣ: coldness, cold (noun)