Tag: noun

чармгар

чармгар: tanner

Ӯ дар хонаи Шимъун ном чармгаре дар соҳили баҳр меҳмон аст.
He is staying by the sea in the home of a tanner named Simon.
Дар Мйъминобод чармгарону мӯзадӯзон бисёр буданд.
In Muminabod there were many tanners and shoemakers.
Bonus:
чарм: leather
чармгарӣ: leather-working, tanning
Adding the suffix гар to a noun, forms a new noun that is a person.
ҳимоя: defense
ҳимоягар: defender
таҳлил: analysis
таҳлилгар: analyst

You can see more examples of гар as a suffix in this pdf: Expand your vocabulary – Suffixes

баҳр

баҳр: sea

Тоҷикистон дар ҷануби шарқии Осиёи Миёна, дур аз баҳру уқёнусҳо ҷойгир аст.
Tajikistan is located in southeast Central Asia, far from seas and oceans.
Қайроққум обанбори аз ҳама калон аст, онро «Баҳри тоҷик» низ меноманд.
Kayrakkum is the largest reservoir, which they also call the “Tajik sea”.
Bonus:
When writing a list of plural nouns in Tajik, only the last item has to have the plural ending, which is why, in the first sentence, the word sea doesn’t have the plural ending, but ocean does.
To use sea as an adjective, add ӣ.
савдои баҳрӣ: sea trade
роҳи баҳрӣ: sea route
баҳрнавард: mariner, seafarer
баландӣ аз сатҳи баҳр: height above sea level

обанбор

обанбор: reservoir

Обанбори Норак имкон дод, ки даҳҳо ҳазор гектар замини водии Ёвону Обикиик обёрӣ карда шаванд.
The Nurek dam enabled tens of thousands of acres of land in the valleys of Yavon and Obikiik to be irrigated.
Масоҳати обанбори он 160 км2, чуқуриаш 300 м аст.
The area of its reservoir is 160 km2, and its depth is 300 m.
Bonus:
160 км2: саду шаст километри мураббаъ
об: water
анбор: warehouse, storage place, shed

бол

бол: wing

Афсӯс, ки ман паррандагон барин болу пар надорам.
What a shame that I don’t have wings and feathers like birds.
Сӯзанакҳо ҳашароти тезпарвоз буда, ду ҷуфт боли шаффоф доранд.
Dragonflies are fast-flying insects that have two pairs of clear wings.
Bonus:
Some more animal body parts –
нӯл: beak
пар: feather
дум: tail
сум: hoof
шох: horn
чангол: talon, claw

тарма

тарма: avalanche

Ин минтақа макони тарма ва пиряхҳо мебошад.
This region is a place of avalanches and glaciers.
Соли гузашта дар роҳи Ишкошим-Хоруғ сию шаш тарма мушоҳида шуд.
Last year on the Ishkoshim-Khorog road thirty-six avalanches were observed.

Bonus:
Some other natural disasters:
зилзила: earthquake
оташфишонии вулқон: volcanic eruption
обхезӣ: flood
хушксолӣ: drought
сунамӣ: tsunami
тундбод: hurricane

токзор

токзор: vineyard

Имрӯз ба токзори ман рафта кор кун.
Today go and work in my vineyard.
Ҳар оила ҳавлӣ бо хонаи дуқабата ва дар гирду атрофи он заминҳои кишт ва токзору боғот дошт.
Every family had a yard with a two-story house and around it they had agricultural fields and vineyards and gardens.

Bonus:
ток: grape vine
токбурӣ: vine pruning

-зор is a suffix indicating a place with a lot of something
алафзор: meadow, grasslands
гулзор: flower garden
регзор: sandy area, desert
пахтазор: cotton plantation

коргар

коргар: worker

Дарав бисёр аст, лекин коргарон кам.
The harvest is great, but the workers are few.
Соли 1834 дар Лион шӯриши дуюми коргарон ба амал омад.
In the year 1834 in Lyon the second uprising of the workers took place.

Bonus:
Synonym: меҳнаткаш

кор: work

Adding the suffix -бон, -гар, -гор, -кор, or –чӣ to a noun forms a new noun that is a type of person. Some examples –
ҷиноят: crime
ҷинояткор: criminal
миз: table
мизбон: host
ҳимоя: defense
ҳимоягар: defender
хиёнат: betrayal
хиёнатчӣ: traitor

See more examples here: Expand Your Vocabulary: Suffixes

мушак

мушак: muscle

Аз кам шудани кори ҷисмонӣ мушакҳои дил суст мешавад.
The muscles of the heart get weak with a decrease in physical activity.
Мушакҳо дар синни 14-17-солагӣ босуръат инкишоф ёфта, дар синни 18-солагӣ баробари мушакҳои калонсолон мешаванд.
Muscles develop quickly from the ages of 14 to 17, and at the age of 18 are the same as adult muscles.

Bonus:
мушак can also mean “little mouse” and “missile”.

You can learn more human body words at Decks (formerly Memrise) here: Tajik Human Body. The site is free to use, but you have to sign in.

меҳнат

меҳнат: labour, toil

Кишткунанда ва обдиҳанда баробаранд, лекин ҳар яке музди худро мувофиқи меҳнати худ мегирад.
The one who plants and the one who waters are equal, but each will receive his own wages according to his own labour.
Ба ҷои меҳнати дастӣ дар асри ХVIII меҳнат тавассути мошин ба амал омад.
In the 18th century, labour by machine came about to replace manual labour.

Bonus:
меҳнат кардан: to labour, to toil
меҳнаткаш: labourer
меҳнатдӯст: hard-working
меҳнатгурез: lazy
меҳнатталаб: laborious

меҳнати дастӣ: manual labour
меҳнати ҷисмонӣ: physical labour
меҳнати вазнин: heavy (difficult) labour

тақсимоти меҳнат: division of labour
тақсимоти байналмилалии меҳнат: International division of labour

шӯриш

шӯриш: uprising, insurrection

Шӯриши Прага аҳамияти калони таърихӣ дошт.
The Prague uprising had great historical importance.
Бараббо барои шӯриш ва кушторе ки дар шаҳр рӯй дода буд, ба зиндон андохта шуда буд.
Barabbas had been thrown in prison for the insurrection and killing that had taken place in the city.

Bonus:
Synonym: исён

шӯришчӣ, шӯришгар: rioter, insurrectionist
шӯриш бардоштан: to revolt, to rebel