Tag: suffix

чармгар

чармгар: tanner

Ӯ дар хонаи Шимъун ном чармгаре дар соҳили баҳр меҳмон аст.
He is staying by the sea in the home of a tanner named Simon.
Дар Мйъминобод чармгарону мӯзадӯзон бисёр буданд.
In Muminabod there were many tanners and shoemakers.
Bonus:
чарм: leather
чармгарӣ: leather-working, tanning
Adding the suffix гар to a noun, forms a new noun that is a person.
ҳимоя: defense
ҳимоягар: defender
таҳлил: analysis
таҳлилгар: analyst

You can see more examples of гар as a suffix in this pdf: Expand your vocabulary – Suffixes

аввалин

аввалин: first

Варзишгарони Тоҷикистон аввалин маротиба дар Бозиҳои XIX олимпии зимистона дар шаҳри Солт Лейк Сити (ИМА) соли 2002 иштирок намуданд.
In 2002, athletes from Tajikistan participated for the first time in the XIX Winter Olympic Games in Salt Lake City (USA).
Англисҳо соли 1607 бо номи Вирҷиния мустамликаи аввалини худро ташкил карданд.
In 1607, the English established their first colony, called Virginia.

Bonus:
Synonyms: нахустин, якумин

Opposite –
охирин: last

аввал: first (adverb)

ёрии аввалин: first aid

токзор

токзор: vineyard

Имрӯз ба токзори ман рафта кор кун.
Today go and work in my vineyard.
Ҳар оила ҳавлӣ бо хонаи дуқабата ва дар гирду атрофи он заминҳои кишт ва токзору боғот дошт.
Every family had a yard with a two-story house and around it they had agricultural fields and vineyards and gardens.

Bonus:
ток: grape vine
токбурӣ: vine pruning

-зор is a suffix indicating a place with a lot of something
алафзор: meadow, grasslands
гулзор: flower garden
регзор: sandy area, desert
пахтазор: cotton plantation

коргар

коргар: worker

Дарав бисёр аст, лекин коргарон кам.
The harvest is great, but the workers are few.
Соли 1834 дар Лион шӯриши дуюми коргарон ба амал омад.
In the year 1834 in Lyon the second uprising of the workers took place.

Bonus:
Synonym: меҳнаткаш

кор: work

Adding the suffix -бон, -гар, -гор, -кор, or –чӣ to a noun forms a new noun that is a type of person. Some examples –
ҷиноят: crime
ҷинояткор: criminal
миз: table
мизбон: host
ҳимоя: defense
ҳимоягар: defender
хиёнат: betrayal
хиёнатчӣ: traitor

See more examples here: Expand Your Vocabulary: Suffixes

ҷисмонӣ

ҷисмонӣ: physical

Бозӣ ва машқҳои гуногуни ҷисмонӣ (гуштингирӣ, камонварӣ, аспсаворӣ) аз қадим маълум аст.
Games and various physical exercises (wrestling, archery, horse-riding) have been known since ancient times.
Якчанд олимони машҳур, ба монанди академик Павлов, нависандаи маъруф Толстой умри дароз дидаанд, барои он ки баъд аз кори фикрӣ бисёртар ба кори ҷисмонӣ машғул мешуданд.
Many famous scholars, like the academic Pavlov, and the well-known author Tolstoy, lived a long life, because after their mental work they engaged in much physical work.

Bonus:
Opposites:
фикрӣ: mental
рӯҳӣ: spiritual

кори ҷисмонӣ: physical work
меҳнати ҷисмонӣ: physical labour
қувваи ҷисмонӣ: physical strength
машқҳои ҷисмонӣ: physical exercises

зимистона

зимистона: winter (adj.)

Вай ба бозори Корвон рафт, то ки барои кӯдаконаш либоси зимистона харад.
She went to the Korvon market to buy winter clothes for her child.
Дар нишебиҳои шимоли кӯҳҳои Татра шахри Закопанеи Лахистон чойгир аст, ки онро «пойтахти зимистона» номидаанд.
On the northern slopes of the Tatra mountains the Polish town of Zakopane is situated, which they call the “winter capital”.

Bonus:
зимистон: winter (noun)
зимистона: winter (adj.)
зимистонӣ: winter (adj.)

The suffix -а is added to make it an adjective. Often the suffix -ӣ is added to nouns to make them adjectives. See these examples for the seasons.

таътили зимистона: winter holidays
таътили тобистона: summer holidays
таътили тирамоҳӣ: autumn or fall holidays
таътили баҳорӣ: spring holidays

While зимистона and зимистонӣ are both correct, зимистона is used more often.

See also –
хоби зимистона: winter hibernation

зироаткорӣ

зироаткорӣ: crop farming

Соҳаҳои асосии кишоварзӣ зироаткорӣ ва чорводорӣ мебошанд.
The main areas of agriculture are crop farming and animal farming.
Дар Сенегал зироаткорӣ асосан аз ҳисоби арахис, Ҳабашистон каҳва ва Гана какао мебошад.
In Senegal crop farming is mainly with peanuts, in Ethiopia coffee, and in Ghana cocoa.

Bonus:
зироат: crop
зироатҳои хӯрокӣ: food crops
зироатҳои ғалладонагӣ: grain crops
зироатҳои равғандиҳанда: oil (producing) crops
зироатҳои наҳдиҳанда: fiber (producing) crops
зироатҳои тропикӣ: tropical crops
зироатҳои ситрусӣ: citrus crops
зироаткор: farmer

таваққуфгоҳ

таваққуфгоҳ: parking lot

Соли равон дар шаҳри Душанбе бунёди шаст адад таваққуфгоҳҳо ба нақша гирифта шудааст.
This year in the city of Dushanbe the building of sixty parking lots has been planned.
Сохтмони таваққуфгоҳ дар назди биноҳои навбунёд ҳатмист.
Building parking lots next to newly built buildings is essential.

Bonus:
таваққуфгоҳи зеризаминӣ: underground parking lot
таваққуфгоҳи бисёрқабата: multi-storey parking lot
таваққуфгоҳҳои пулакӣ: paid parking lot

The Russian word, стоянка, is also commonly used.

бо хурсандӣ

бо хурсандӣ: happily, with happiness

Онҳо ба як вилояти дурдаст рафта, хар ду бо хурсандӣ зиндагонӣ карданд.
They went to a distant region and both lived happily.
Вақте ки вориди Уршалим шудем, онҳо моро бо хурсандӣ қабул карданд.
When we arrived in Jerusalem, they received us with happiness.

Bonus:
Adding the suffix -ӣ to an adjective changes it to a noun.
хурсанд: happy
хурсандӣ: happiness
бо хурсандӣ: with happiness, happily

Some other examples:
ором: peaceful, quiet
оромӣ: peacefulness
бо оромӣ: peacefully, quietly
душвор: difficult
душворӣ: difficulty
бо душворӣ: with difficulty
осон: easy
осонӣ: ease
бо осонӣ: with ease, easily

хавфнок

хавфнок: dangerous, terrible

Дар уқёнуси кушод сунами барои киштиҳо он кадар хавфнок нест.
In the open ocean tsunamis are not that dangerous for ships.
Аксарияти лӯндакирмҳо муфтхӯри хавфноки растанӣ, ҳайвонот ва одам мебошанд.
The majority of roundworms are dangerous parasites of plants, animals and people.

Bonus:
Synonym: хатарнок, тарснок

The suffix нок can be added to a noun to form an adjective. Here are some more examples –
нам: moisture
намнок: damp
абр: cloud
абрнок: cloudy
ғазаб: anger
ғазабнок: angry
дард: pain
дарднок: painful
заҳр: poison
заҳрнок: poisonous
фоида: benefit
фоиданок: beneficial