talktajik

ҳамсарҳад будан

ҳамсарҳад будан: to border

Покистон дар шарқ бо Ҳиндустон, дар ғарб бо Афғонистон ва Эрон ҳамсарҳад аст.
Pakistan borders India on the east, Afghanistan and Iran on the west.
Дар шарқ Тоҷикистон ба масофаи 430 километр бо Хитой ҳамсархад аст.
On the east Tajikistan borders China with a distance of 430 kilometers.

Bonus:
Synonym: ҳамҳудуд будан

сарҳад: border

ҷигар

ҷигар: liver

Ҷигар ба системаи ҳозима дохил мешавад.
The liver is included in the digestive system.
Ҷигари гӯсфанд ё говро хуб тоза карда, калон-калон мебуранд.
The liver of sheep or cow is cleaned well, and cut into big pieces.

Bonus:
In Tajik the third person plural is often used in recipes, as the second sentence shows. If you want to translate it as written it would be “They clean the liver of sheep or cow well, and cut it into big pieces.”

ҷигарӣ, ҷигарранг: liver-coloured; maroon
ҷигарбирён: fried liver

This word is also used as an affectionate term for children or other close family and loved ones, as in “ҷигари ман”, “ҷону ҷигари ман”.

сунъӣ

сунъӣ: artificial, man-made

Дар Майдони Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, кӯли сунъӣ ҷой дорад.
In the Flag Square of (the country of) Tajikistan there is a man-made lake.
Матоъро аз нахҳои табиӣ ва сунъӣ ҳосил мекунанд.
Fabric is produced from natural and artificial fibers.

Bonus:
Synonyms: сохта, эҷодшуда

гули сунъӣ: artificial flower
табассуми сунъӣ: artificial smile
шаршараи сунъӣ: man-made waterfall
дандонҳои сунъӣ: false teeth

cуруди миллӣ

cуруди миллӣ: national anthem

Суруди миллии Ҷумхурии Тоҷикистон 7 сентябри соли 1994, тасдиқ карда шудааст.
The national anthem of Tajikistan was approved on the 7th of September, 1994.
Суруди миллӣ яке аз рамзҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шумор меравад.
The national anthem is considered one of the symbols of the country of Tajikistan.

Bonus:
суруд: song
миллӣ: national

You can listen to and see the words in both Tajik and English on youtube: Суруди миллӣ

You can read more about the national anthem and the regulations for its use here: Сурудии Миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон

ғунҷидан

ғунҷидан: to fit

Мо дар як мошин нағунҷидем.
We didn’t fit in one car.
Як хонача дорам, сарам ғунҷад, поям намеғунҷад, поям ғунҷад, сарам намеғунҷад.
I have a small house; if my head fits, my legs don’t fit; if my legs fit, my head doesn’t fit.

Bonus:
ғунҷондан: to make (something) fit
ғунҷоиш: capacity

таърихӣ

таърихӣ: historical

Дар ду ошёнаи осорхона нигораҳои таърихӣ ҷой гирифтаанд.
On two floors of the museum historical artifacts are located.
Чойхонаи «Роҳат» яке аз биноҳои таърихии шаҳр ба ҳисоб меравад.
The “Rohat” Tea House is considered to be one of the historical buildings of the city.

Bonus:
таърих: history

To change the noun into an adjective, add the letter ӣ.
таърих > таърихӣ

The letter ӣ can not occur in the middle of the word. Notice in the second sentence the ӣ has been changed to a и.

романи таърихӣ: historical novel
аҳамияти таърихӣ: historical importance
одами таърихӣ: historical figure (person)
бинои таърихӣ: historical building

сарзамин

сарзамин: land, territory

Се солу шаш моҳ дар сарзамин борон набуд.
There was no rain on the land for three years and six months.
Тоҷикистон сарзамини кӯҳсор аст.
Tajikistan is a mountainous land.

Bonus:
Synonyms: мамлакат, кишвар

сарзамини бегона: foreign land
сарзамини бостонӣ: ancient land
сарзамини тоҷикон: land of the Tajik people

ях

ях: ice

Ба об ях андозед.
Add ice to the water.
Агар тамоми яхҳои Замин об шаванд, он гоҳ сатҳи оби уқёнуси ҷаҳонӣ 66 метр баланд мехезад.
If all the ice of Earth melts, then the surface level of the world’s ocean will rise 66 metres.

Bonus:
ях бастан, ях кардан: to freeze
яхбаста, яхкарда: frozen
яхдон: freezer, refrigerator
яхин: icy
яхмолакбозӣ: ice-skating
яхмос: ice-cream
пирях: glacier

оби яккарда: frozen water

тару тоза

тару тоза: fresh

Меваҳои зардолуро ҳам тару тоза ва ҳам хушк карда истеъмол мекунанд.
Apricots are used both fresh and dried.
Деҳқон барои халқ меваю сабзавотҳои тару тозаро дастрас мекунад.
Farmers provide fresh fruit and vegetables for the people.

Bonus:
synonym: ботароват

тар: wet, damp
тоза: clean, new

гули тару тоза: fresh flower

ту

ту: you

Ту аз дӯкон ягон чиз харидӣ?
Did you buy something from the shop?
Туро пайравӣ мекунам.
I will follow you.

Bonus:
In Tajik the personal pronoun for the subject of the sentence can be omitted because it can be determined from the verb ending. In the second sentence, for example, the word “I”, “ман” has been left off. We know that “ту” is the direct object of the sentence because it has the direct object marker -ро.

The direct object marker is not used when ту is preceded by a preposition. For example:
Ман ба ту гуфтам. I told you.
Ман аз ту пурсидам. I asked you.

Ту can also mean “your”.
хонаи ту: your house

ҷонишини шахсӣ: personal pronoun

Ту is the singular personal pronoun for you. In Tajik the plural form of you, шумо, is often used instead of ту to show respect. Whether ту or шумо is used varies from family to family.

ту-ту гуфтан: to talk with ту (to somebody)
Example: Онҳо ҳамдигарро «ту-ту» мегӯянд. (They speak to each other with “ту”.)