мавсимӣ

мавсимӣ: seasonal

Понздаҳ ҳазор дона гулҳои мавсимӣ шинонида шуданд.
Fifteen thousand seasonal flowers were planted.
Булбул чун паррандаи мавсимӣ зимистонро дар мамлакатҳои гарм мегузаронад.
The nightingale as a seasonal bird spends the winter in warm countries.

Bonus:
мавсим: season (noun)
мавсимӣ: seasonal (adj.)

Adding the suffix -ӣ to a noun makes it an adjective.бодҳои мавсимӣ: seasonal winds
коргари мавсимӣ: seasonal worker
парандагони мавсимӣ: seasonal (migratory) birds

дақиқа

дақиқа: minute

Як дақиқа – 60 сония аст.
One minute is 60 seconds.
Соати почта се дақиқа кам нӯҳро нишон медиҳад.
The post office clock shows three minutes to nine.

Bonus:
дақиқа ба дақиқа: minute by minute
дақиқагард: minute hand

дирӯз

дирӯз: yesterday

Дирӯз рӯзи сешанбе буд.
Yesterday was Tuesday.
Ман дирӯз ба назди ту омада натавонистам.
I was not able to come to you yesterday.

Bonus:
synonyms: рӯзи гузашта, дина
дирӯзакак: a few days ago

Learn дирӯз, the days of the week, and other words to do with day and night here: Memrise: Tajik Day and Night

моҳ

моҳ: month

Моҳҳои июн, июл ва август моҳҳои тобистонанд.
The months of June, July and August are summer months.
Як сол иборат аз дувоздаҳ моҳ аст.
One year is composed of twelve months.

Bonus:
моҳона: monthly
Practice words about months and seasons here – Memrise: Tajik Months and Seasons.

Моҳ also means moon. See here – моҳ: moon

аср

аср: century

Асри 21 асри технология аст.
The 21st century is the century of technology.
Дар асри X Самарқанд қариб 200 ҳазор аҳолӣ доштааст.
In the 10th century Samarkand had a population of almost 200 thousand.

Bonus:
Aср can also mean Age as in
Aсри биринҷӣ – Bronze Age
Асри санг – Stone Age

нимкура

нимкура: hemisphere

Фасли тобистон дар Нимкураи Шимолӣ аз 21 июн то 21 сентябр, дар Нимкураи Ҷанубӣ аз 21 декабр то 20 март давом мекунад.
Summer in the northern hemisphere lasts from 21st of June to 21st of September, and in the southern hemisphere from 21st of December to 20th of March.

Bonus:
ним (half) + кура (sphere) = нимкура
This word can also be used to refer to the left and right half of the brain – нимкураи чап and нимкураи рост.

тобистон

тобистон: summer

Тобистон баъд аз фасли баҳор ва пеш аз фасли тирамоҳ меояд.
Summer comes after spring and before autumn (fall).
Имсол тобистон хеле гарм мешавад.
This year summer will be very hot.

Bonus:
If you need to learn or practice words related to months and seasons you can check out this:
Memrise – Tajik Months and Seasons.
(You have to join Memrise, but it’s completely free.)
You can change this noun to an adjective by adding the letter а to get тобистона.
e.g. либоси тобистона – summer clothes

фасл

фасл: season

Сол ба фаслҳо тақсим мешавад.
A year is divided into seasons.
Дар як сол чор фасл ҳаст.
There are four seasons in one year.

Bonus:
If you need to learn or practice words related to months and seasons you can check out this:
Memrise – Tajik Months and Seasons.
(You have to join Memrise, but it’s completely free.)
Notice from the second sentence above, that when a noun comes after a number it does not have the plural ending as it would in English.

баҳор

баҳор: spring

Зимистон рафту баҳор омад.
Winter left and spring came.
Баҳор яке аз фаслҳои зеботарини сол мебошад.
Spring is one of the prettiest seasons of the year


Bonus:
Wikipedia has a fairly easy article to read in Tajik about spring.
Here is a poem about spring from Мирзо Турсунзода:
Баҳор омад садои булбул омад,
Насими фораму бӯи гул омад.
Либоси сабзро саҳро ба бар кард,
Кулоҳи сап сафед олу ба сар кард.

рӯз

рӯз: day

Ҳафта аз ҳафт рӯз иборат аст.
A week is made up of seven days.
Сагам рӯз то рӯз калон мешуд.
My dog got bigger day by day.
Худи ҳамон рӯз баъди нишастани офтоб ману Зебӣ ба деҳаи мо расида омадем.
That very day after sunset Zebi and I arrived at our village.


Bonus:
How about a song to listen to or download? Ин аст рӯзе – This is the day.