Tag: noun

нок

нок: pear

Дар Тоҷикистон сенздаҳ навъи нокро парвариш мекунанд.
In Tajikistan they cultivate thirteen kinds of pears.
Пухтарасии меваи нок чун себ аз моҳи июн шурӯъ шуда, то моҳи октябр давом мекунад.
The ripening of pears, like apples, starts in June and lasts until October.

Bonus:
The first sentence could also be translated in the passive voice, which is not used much in Tajik.
“Thirteen kinds of pears are cultivated in Tajikistan.”

You can learn the names of more fruit at Memrise: Tajik Fruit and Nuts.

гӯшт

гӯшт: meat

Дар бисёр ҷойҳо хукҳои ваҳширо барои пӯст ва гӯшт шикор мекунанд.
In many places wild pigs are hunted for their skin and meat.
Гӯштро майда реза карда дар равғани доғ то камтар сурх шудани рӯи гӯшт зирбонед.
Cut the meat into small pieces and fry it in hot oil until the outside of the meat is slightly browned.

Bonus:
гӯшти гусфанд: mutton (sheep meat)
гӯшти гов: beef (cow meat)

Add the letter ӣ to this noun to turn it into an adjective:
самбӯсаҳои гӯштӣ: meat pastries
шӯрбои гӯштӣ: meat soup

бегӯшт: meatless, without meat
сергӯшт: with lots of meat, meaty

The word гӯшт can also refer to the fleshy part of a fruit or vegetable.

кӯл

кӯл: lake

Аксарияти кӯлҳои Австралия норавон ва шӯранд.
Most of the lakes in Australia are still and salty.
Дар сарҳади ИМА бо Канада системаи калони кӯлҳои ҷаҳон – Кӯлҳои Бузург ҷойгир шудаанд.
On the border of the USA with Canada the largest system of lakes in the World, the Great Lakes, is situated.

Bonus:
Most lakes in Tajikistan have the suffix кӯл as part of the name, for example, Искандеркӯл, which is Lake Alexander. When we translate it into English we leave the кӯл in the name, but also add the word “lake”.
Искандеркӯл: Lake Iskanderkul
Зоркӯл: Lake Zorkul
Қарокӯл: Lake Qarokul, (or Lake Karakul)

Tiroz website has a nice, short article about the lakes of Tajikistan: Кӯлҳои Тоқикистон

Other bodies of water:
дарё: river
ҳавзаи дарё: river basin
дарёча: stream
уқёнус: ocean
баҳр: sea
шохоб: tributary
шаршара: waterfall
пирях: glacier
кӯли сунъӣ: artificial lake

овоз

овоз: voice

Дар бемористон бо овози баланд гап намезананд.
One should not talk with a loud voice in the hospital.
Гӯсфандон аз паси чӯпон мераванд, чунки овозашро мешиносанд.
The sheep follow the shepherd because they recognize his voice.

Bonus:
бо як овоз: with one voice, unanimous
овозхон: singer
овоз додан: to announce, to vote
аз овоз мондан: to not be able to speak

The first sentence uses third person plural, which is more common than using the passive voice. You could also translate it as, “They don’t speak with a loud voice in the hospital”.

сутунмӯҳрадор

сутунмӯҳрадор: vertebrate

Аксарияти сутунмуҳрадорон болҳо ва пойҳои ҷуфт доранд.
Most vertebrates have pairs of wings and legs.
Ширхӯрон ба монанди дигар сутунмуҳрадорон системаи асаб доранд.
Mammals, like other vertebrates, have a nervous system.

Bonus:
бесутунмӯҳра: invertebrates
сутунмӯҳра: spine

The suffix дор is from the verb доштан, to have. It is a very common suffix. Here are a few more examples:
остиндор: with sleeves, having sleeves
болдор: winged, with wings
бачадор: having a child/children
пулдор: wealthy, having money
таҷрибадор: experienced, having experience
чахрдор: wheeled, having wheels
хордор: thorny, having thorns

табиат

табиат: nature

Саидалӣ, бародари хурдии ман, табиатро бисёр дӯст медорад.
Saidali, my little brother, loves nature a lot.
Дар табиат зиёда аз ду миллиён намуди растанӣ ва ҳайвонот мавҷуд аст.
More than two million types of plants and animals exist in nature.

Bonus:
табиатдӯст: nature lover
табиатшинос: naturalist, one who studies nature

This word can also be used in compound words to describe the nature of a person.
хуштабиат: good-natured
дағалтабиат: ill-natured, rude
нармтабиат: gentle-natured

ҳайвон

ҳайвон: animal

Дар биёбон бисёр ҳайвонот шабона ба шикор мебароянд.
In the desert many animals come out to hunt at night.
Ҳаёти парандагон ба монанди дигар ҳайвонот вобаста ба мавсими сол тағйир меёбад.
The life of birds, like other animals, varies depending on the season.

Bonus:
This word usually takes the Arabic origin plural ending от, especially in written material.

олами ҳайвонот: animal kingdom
ҳайвоноти мӯҳрадор: vertebrates
ҳайвоноти бемӯҳра: invertebrates
ҳайвоноти алафхӯр: herbivores
ҳайвоноти дарранда: carnivores
ҳайвоноти хонагӣ: domestic animals
ҳайвоноти ёбоӣ: wild animals
ҳайвоноти ширхӯр: mammals

роҳи оҳан

роҳи оҳан: railroad

Сохтмони роҳи оҳан дар Чили зиёда аз даҳ сол давом кард.
The building of the railroad in Chile lasted more than ten years.
Роҳи оҳани нахустин дар ҷануби ҷумҳурӣ (Тирмиз – Душанбе) солҳои 1926-29 сохта шудааст.
The first railroad in the south of the country (Termez – Dushanbe) was built in the years 1926 – 1929.

Bonus:
роҳ: road
оҳан: iron

Learn other words for kinds of transportation at Memrise: Tajik Transportation.

Read about the building of the Dushanbe – Kurgonteppa railroad on Wikipedia: Роҳи оҳани Душанбе – Қурғонтеппа

биёбон

биёбон: desert

Боришот бештар дар минтақаи тропикӣ ва аз ҳама кам дар биёбонҳо меборад.
Precipitation falls mostly in tropical regions and least of all in deserts.
Дар қисми шимолии Африқо биёбони бузургтарини ҷаҳон ҷойгир аст.
The largest desert in the world is located in the northern part of Africa.

Bonus:
Synonym: саҳро

Add the suffix ӣ to change this noun to an adjective.
гули биёбонӣ: desert flower
минтақаҳои биёбонӣ: desert regions

биёбоннишин: desert-dweller
нимбиёбон: semi-desert

шохоб

шохоб: tributary

Вахш бузургтарин шохоби дарёи Ому аст.
The Vakhsh is the biggest tributary of the Amu Darya river.
Нили Сафед дар наздикии шаҳри Хартум бо шохоби калонтарин – Нили Кабуд – пайваст мегардад.
The White Nile joins with its largest tributary, the Blue Nile, near Khartoum.

Bonus:
Other water words:
дарё: river
ҳавзаи дарё: river basin
дарёча: stream
уқёнус: ocean
баҳр: sea
кӯл: lake
шаршара: waterfall
пирях: glacier